اصطلاحات در آشپزی

[Sardooneh]

شکرک زدن:

این حالت معمولاً در مرباها و شربت‌ها دیده می‌شود،


وقتی مربا و یا شربتی بیش از حد لزوم جوشانیده شود یا آنکه ترشی آن کم باشد مربا یا شربت شکرک می‌زند.
برای رفع این نقص باید در شربت یا مربا کمی آب جوش و مقداری هم آبلیمو یا جوهر لیمو اضافه نمود و آن را چند جوش داد تا شکرک از بین برود.

[Sardooneh]

فرم گرفتن خامه:

فرم گرفتن خامه حالتی است در خامه که بعد از زدن برای مالیدن لای کیک‌ها و شیرینی‌ها و تزئین کرم‌ها و ژله ها آماده می‌کند.

برای تشخیص اینکه خامه چه موقع فرم گرفته است، خامه را باید آنقدر زد که وقتی با چنگال خطوطی روی آن ترسیم می‌کنیم آن خطوط محو نشود،

ولی خامه را بیش از حد فرم گرفتن نباید زد زیرا در آن صورت تبدیل به کره می‌شود و البته باید توجه داشت اگر خامه بر اثر زدن زیاد تبدیل به کره شود فاسد نشده است و می‌توان به‌عنوان کره شیرینی از آن استفاده نمود.

[Sardooneh]

قوام آوردن:

اصطلاح قوام آوردن یا آمدن که معمولاً در طبخ مرباها و شربت‌ها و امثال آن بکار می‌رود آخرین مرحله طبخ مربا و شربت است.

معمولاً برای تعیین حد قوام آمدن درجه‌های مخصوص موجود است که به‌آسانی می‌توان با آن حد را تعیین نمود،

ولی چون این وسیله در دسترس همگان نیست باید موقعی که روی مربا و شربت دانه‌های مروارید شکل پیدا می‌شود مقداری از شربت را برداشت و کمی صبر کرد تا آن مقدار شربت سرد شود بعد شربت را به‌طرف ظرف سرازیر نمود اگر قطرات شربت به سختی از قاشق سرازیر شود و کش پیدا کند شربت در این موقع قوام آمد است.

[Sardooneh]

کارامل کردن:

کارامل کردن شکر آن است که شکر را با کمی آب در ظرفی روی آتش ملایم طلائی کنیم و بلافاصله مقداری آب جوش متناسب با مصرف آن باشد بآن اضافه نمائیم و بگذاریم شربت بجوشد تا ذرات شکر کارامل شده کاملاً حل و شربت غلیظ شود.

نکته قابل توجه برای تهیه شربت کارامل این است که شکر موقع طلائی شدن نسوزد زیرا اگر بسوزد تلخ می‌شود،

همچنین شکر نیز نباید سفید بماند چون شکرک می‌زند و نیز بعد از ریختن آب و جوشیدن شکر غلظت آن باید به حدی شود که وقتی مقداری از شربت را در قاشق می‌ریزیم سرد که شد به حالت کشدار از قاشق ریخته شود،

تفاوت شربت کارامل با شربت ساده در این است که شربت کارامل دارای رنگ خرمائی خوشرنگ و عطر مطبوعی است و اغلب در کرم‌ها و بعضی از غذاها و بستنی‌ها به قصد تغییر رنگ و عطر از آن شربت استفاده می‌شود.

[Sardooneh]

کپک زدن و ترش شدن:

این حالت در مربا و شربت‌ها و ترشی‌ها پیدا می‌شود.

وقتی مربا یا شربتی به حد کافی قوام نیامده باشد بعد از مدتی رقیق می‌شود و کپک می‌زند.

خانم خانه باید سعی کند که مربا به مرحله کپک زدگی نرسد، و بهتر است در روزهای اول بعد از طبخ مربا یا شربت گاهی به آن سربزند و به محض اینکه مشاهده کرد شربت یا مربا کمی رقیق شده است رفع سازد،

بدان تعبیر که کافی است مربا را دوباره چند جوش بدهد تا شربت آن قوام بیاید، و گاهی نیز پیش می‌آید در نتیجه غفلت مربا کپک می‌زند بدیهی است که این مربا به‌صورت مربای مطلوبی در نخواهد آمد ولی می‌توان با ریختن مقداری شکر و جوشانیدن مجدد از فاسد شدن بیشتر آن جلوگیری نمود.
ترشی در صورتی کپک می‌زند که سرکه خالص نباشد و یا سبزیجات مورد استفاده خیس باشند.